Kanuni’nin oğlu 2. Selim tahta geçtiğinde yıl 1566’idi. 2. Selim tahta çıktığında denizciliğe önem vererek 1571 yılında Kıbrıs adasını fetih etti. Ancak 2. Selim ordusuyla beraber sefere çıkmayarak yüzyıllardır süregelen bir geleneği bozdu. Bu karar sonrasında artık çoğu padişah sefere çıkmadı. Fakat 2. Selim fetihlerine devam ederek devletin sınırlarını büyüttü.
2. Selim’in oğlu 3. Murad döneminde Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlarına ulaştı. 3. Murad seferlerini en çok doğuya yaptı. 3. Murad aynı zamanda Avrupa devletleri ile kârlı ticari anlaşmalar yaptı ve batı sınırını güvence altına alan anlaşmalar imzaladı.
3. Murad’dan sonra tahta sırasıyla 3. Mehmed ve 1. Ahmed geçti. Bu iki padişahın döneminde yapılan savaşlar Avrupalılara, Osmanlıların yenilemez olmadığını gösterdi. Ayrıca 3. Mehmed Kanuni’den sonra ordusuyla sefere çıkan ilk padişahtır.
1. Ahmet’ten sonra başa 1. Mustafa geçti ama zeka geriliğinden dolayı deli lakabı aldı ve tahttan indirildi. Ondan sonra tahta 1618 yılında kardeşi 2. Osman çıkmıştı. 2. Osman genç yaşta padişah olduğu için halk tarafından Genç Osman olarak anıldı. Bu padişah yenilikçi bir padişah olduğu ve yıllardır başa bela olan yeniçeri ocağını da kapatmak istediği için, yeniçeriler tarafından boğularak öldürüldü.
Genç Osman’dan sonra tahta 4. Murat geçmişti. 4. Murat 11 yaşında padişah olmuştur. Bu yaşta devleti yönetemeyeceği için çocukluğu döneminde imparatorluğu annesi Kösem Sultan saltanat naibi olarak yönetti. 4. Murat bu süreçte hızlı bir eğitim sürecine girmişti. Yıl 1632 olduğunda 4. Murat annesinin saltanatını yok ederek mutlak hakimiyetini sağladı. 4. Murat sert ve disiplini bir padişah olduğu için ufak hata yapanları bile öldürüyordu. Özelikle yasaklarıyla bilinen 4. Murat ordusuyla beraber Bağdat ve Revanı fetih etmişti. 4. Murat’ın genç yaştaki ölümü imparatorluğu tekrar bir otorite boşluğuna düşürmüştü.
4. Murat’tan sonra başa Sultan İbrahim geçti. Fakat bu padişah pek başarılı bir lider değildi. Ama fakirleri ve kimsesizleri doyuran, onları ev sahibi yapan iyi bir insandı. Osmanlı bu dönemde hiç toprak fetih edemedi.
Sultan İbrahim’den sonra tekrar sırasıyla 4. Mehmet, 2. Süleyman ve 2. Ahmet tahta geçti. 4. Mehmet hayatını genelde sarayda geçirdi ve bu padişah son savaşındaki yenilgiden sonra tahttan indirildi. Yerine başa geçen 2. Süleyman ve daha sonra tahta çıkan 2. Ahmet sadece 4’er yıl padişahlık yaptı ve Osmanlı bu dönemde de duraklama devrinden çıkamadı.
1695 yılında tahta geçen 2. Mustafa 1699 yılında Ruslar ile olan savaş sonrası bir anlaşma imzaladı ve Osmanlı bu anlaşmadan sonra ilk defa büyük ölçüde toprak kaybetti.
2. Mustafa’nın ölümünden sonra önce 3. Ahmet, sonra 1. Mahmut, daha sonra 3. Osman tahta geçti. 3. Ahmet 27 yıllık saltanatından sonra bir isyan sonucu tahttan indirildi ve 1. Mahmut tahta çıktı. 1. Mahmut İstanbul başta olmak üzere birçok şehirde Cami, Çeşme ve Mescit yaptırdı. Bu padişahın ölümünden sonra başa geçen 3. Osman sadece 3 yıl padişahlık yaptı ve yerini 3. Mustafa devir aldı.
3. Mustafa orduya oldukça önem veren yenilikçi bir padişahtı. Birçok ıslahat gerçekleşti. Bu padişahın döneminde Osmanlı- Rus savaşı patlak vermişti. 1768-1774 yılları arasında süre gelen bu savaş sonrası Ruslar galip gelmiş ve 3. Mustafa tahtan çekilmişti. Yerine başa geçen 1. Abdülhamid Ruslar ile Küçük Kaynarca anlaşmasını imzaladı. Bu anlaşma ile Osmanlı, Dünyanın en büyük üç devletinden biri olma özelliğini kaybetti ve Kırım’ın bağımsızlığını tanımak zorunda kaldı. 1. Abdülhamid ise 1789 yılında Rusların, Müslüman halka yaptığı katliamı öğrenince felç geçirerek hayatını kaybetti. Yani o kadar iyi niyetli bir insandı.
1789 yılında tahta çıkan 3. Selim reformcu bir padişahtı. Fakat kuzeni 4. Mustafa yenilikçi biri olduğu için isyan çıkartarak devletin başına geçti. Ama onun bu tutumuna razı olmayan devlet adamları 1 yıl sonra onu tahtan indirerek yerini 2. Mahmut’u çıkardılar.
2. Mahmut çok önemli bir padişahtı. Bunun sebebi ise büyük yenilikler yapmasıdır. Onun döneminde devletin yapısı, yönetim şekli, hukuku ve daha birçok şey değişti. Kıyafet reformunu gerçekleştirerek fes, pantolon ve ceket giyilmesi talimatını verdi. Bütün bunların yanında 1821 yılında çıkan yunan isyanın 12 yıl bastırmış fakat sonunda Avrupalı devletlerin müdahalesiyle Yunanistan’ın kurulmasına göz yummak zorunda kalmıştır.
2. Mahmut’tan sonra tahta büyük oğlu olan Abdülmecid çıktı. Abdülmecid’de babası gibi yenilikçi bir padişahtı. Onun döneminde kırım savaşı patlak vermişti. Bu savaşı İngiltere ve Fransa’dan alınan borçlarla Osmanlılar kazanmıştı.
Sultan Abdülmecid’in kardeşi Abdülaziz tahta çıktığında yeniliklere devam etti ve Osmanlı ordusuna modern top ve tüfeklerin girişini sağladı. Ayrıca sultan donamaya da önem vererek Avrupa’dan aldığı borçların büyük kısmını donanmaya yatırdı.
Abdülaziz darbeyle tahttan indirildikten sonra yerine 5. Murat çıkarıldı ama akıl hastalığı nedeniyle tahttan indirildi ve başa Sultan 2. Abdülhamid çıktı.
Onun döneminde 93 harbi gerçekleşmiş ve kaybedilen bu savaştan sonra İngilizler Mısır ve Kıbrıs’ı, Fransızlar Tunus’u işgal etmişlerdi. Bu savaşlardan kurtulduktan sonra okul sayısını arttırdı ve demiryolu projeleri gerçekleştirdi. Ayrıca 1897 Osmanlı-Yunan savaşını cephede kazanmasına rağmen masada kaybetti. Ve 1908 yılında darbeyle tahttan indirildi.
Yerine geçen 5. Mehmet Trablusgarp, Balkan ve 1. Dünya savaşını gördü. Bu savaşlardan sonra Osmanlı fiilen çöktü. 1918 yılında yerine 6. Mehmet geçti ve o son padişah oldu. Onun İmparatorluğu terk etmesinden sonra Osmanlı İmparatorluğu resmi olarak yıkıldı.
Yorumlar