Posta gazetesi muharriri eğitimci Sadık Gültekin, dünya icatlar tarihinde kıymetli bir yer tutan Nicola Tesla’nın Türkiye’ye gönderdiği mektubu köşesine taşıdı.
Mektupta Tesla, babasına bir paşanın armağan ettiği Arap atından ve Türkiye’den gelen cins kediden bahsederek yetkililerden her iki hayvanla ilgili kendisine bilgi verilmesi ricasında bulunuyor.
BABASINA İKRAM EDİLEN ARAP ATI
“Sayın Beyefendi,
Size yabancı olduğum için, çalışmalarıma giriş niteliğinde olabilecek birtakım referanslar ekliyorum. Aşağıdakileri dikkatinize sunarım.
Babam, yaklaşık seksen yıl evvel Rum Ortodoks kilisesinde hem Hristiyanlar hem de Müslümanlar için vazife yapan, çok bilgili ve ünlü bir din adamıydı. Katetmesi gereken uzun uzaklıklar, sarp patikalar ve dağlar vardı. Harika bir binici olmasına karşın, dağların etrafındaki kurtlardan etkilenmeyecek, süratli ve sağlam ayaklı bir at bulmakta zorlandı.
Babamın insancıl yaklaşımını ilerletmek isteyen aydın ve varlıklı bir paşa, size ve halkınıza kıymetli hizmetlerde bulunmuş, çok süratli koşan, safkan, mükemmel bir Arap atını babama armağan etti. At, kurtlardan gelen büyük tehlikede, inanılmaz bir zeka ve yürekle babamın hayatını kurtardı. Fakat daha da kıymetlisi, kardeşim attan düştü ve bir daha asla iyileşemeyeceği formda yaralandı.
TÜRKİYE’DEN GELEN KEDİ
At ona çok bağlıydı ve üzüntüsünü yürek yakan bir biçimde gösterdi. Bu trajik sahneye üç yaşındayken şahit oldum ve hafızama silinmez bir formda işlendi. Kardeşimin vefatından sonra çaresiz babam atı cömert bağışçısına geri verdi. Ayrıyeten bir müddet evvel Türkiye’den bize âlâ bir soydan geldiği muhakkak olan bir erkek kedi gönderildi.
Olağanüstü uzun bedeni ve mavimsi gri rengiyle hoş ve çok zeki bir hayvandı. Daima oyun arkadaşım olarak çocukluğumda benim için çok şey tabir ediyordu. Bir kezinde sırtı elektrik boşalmasıyla parladı. Bu şahane fenomen beni çok etkiledi ve sonraki yaşlarımda elektrik araştırmasını benimsememi sağladı.
Şimdi, erken yaşlarımdaki olayların tasvir edileceği bir öykü yazmakla meşgulüm. Fevkalade bir hafızam var ve en ufak ayrıntıyı kusursuz bir formda görselleştirebiliyorum. Buradaki hedefim, hatırladıklarıma mümkün olduğunca yakın olan obje ve sahneleri betimlemek ve akabinde bir sanatkara bunları resmettirmektir.
Bana, Arap atının fotoğrafını ya da tablosunu nasıl elde edebileceğim hakkında tavsiye verebilir misiniz? Ayrıyeten, tanım ettiğim kedinin hangi ırka ilişkin olabileceğine dair bir fikriniz var mı? Rastgele bir yardımınız için çok minnettar olacağım.
Saygılarımla, Nikola Tesla”
KEDİDEKİ ELEKTRİK KIVILCIMI
Sırp-Amerikalı bilim insanı Nikola Tesla, 6 Haziran 1939 tarihinde New York-Broadway’de bulunan Türkiye Cumhuriyeti Başkonsolosluğu’na üstte okuduğunuz mektubu gönderir. Bu mektubun aslı, Belgrad’daki Nikola Tesla Müzesi’nde sergileniyor.
Bu mektubun varlığını çok az kişi bilir. Tesla, çocukluk anılarını anlattığı kısımda, bir Türk paşa tarafından babasına gönderilen attan ve yeniden Türkiye’den gönderilen bir kediden kelam ediyor.
Çocukluğunda, vaktinin birçoklarını kediyle oynayarak geçiren Tesla, bir gün yeniden kediyle oynarken kedinin sırtında parlayan elektrik kıvılcımının geleceğine ve çalışmalarına ilham verdiğini söylüyor. ABD’deki Türk Konsolosluğu’ndan tanım ettiği atın ve kedinin fotoğrafını istiyor. Naif, duygusal ve çocukça bir istek.
Bu istek, sıradan beşerler için anlamsız görünebilir, lakin ileriki devirde hayatına istikamet verecek olan elektrik ile ilgili çalışmalarında kendisine ilham kaynağı olan kedinin fotoğrafını istemesi onun için son derece önemli…
Yorumlar