Malazgirt savaşı 26 ağustos 1071 yılında şuan ki Türkiye’nin Muş ilinde Büyük Selçuklu İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir. Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun başında o dönemlerde Sultan Alparslan vardı. Sultan Alparslan çocukluğunu sefaletle geçirdikten sonra bir taht mücadelesine girmiş ve bu mücadeleyi kazanarak sultan olmayı başarmıştı. Doğu Roma İmparatorluğu’nun başında da o dönemlerde İmparator Romen vardı. İmparator Romen’in tahta çıkış hikayesi şöyledir. Bizans tahtına çıkmak için İmparatora suikast düzenlemiş fakat başarısız olarak zindana kapatılmıştı. Daha sonrasında İmparator vefat etmiş başa karısı çıkmıştı. O sıralarda sınırlarında savaşçı Türkler belirince İmparatoriçe endişe duymuş ve korunmak için büyük bir askeri deha olan Romen ile evlenerek onu tahta çıkarmıştı.
Sultan Alparslan 1070 yılında tahta çıktığında gözünü Doğu Roma’ya çevirmişti. Doğu Roma İmparatorluğu büyük bir tehlikenin gelmekte olduğunun farkına varınca askeri hazırlıklara başladı. İlk olarak karma bir ordu topladılar. Bu ordunun içinde yaklaşık 180.000 Avrupalı vardı. Ayrıca İmparator Romen 20.000 kişilik paralı askerler de satın almıştı. Bu paralı askerler Tatarlardı ve düşmanında Türkler olduğunu bilmiyorlardı o yüzden Roma tarafında savaşacaklarını belirtmişlerdi.
Sultan Alparslan ise Türk ve Müslümanlardan oluşan yaklaşık 50.000 kişilik bir ordu hazırlamıştı. Yıl 1071 Ağustos, olduğunda Sultan Alparslan öncü birliklerine Roma ordusuna saldırmalarını emretmişti. Öncü birliklerde vur-kaç savaş taktiğini uygulayarak Roma ordusunu şaşalatmıştı. İmparator Romen bu taktiğe misilleme olarak Türk esirlerin öldürülmesini emretti.
Ve nihayet iki ordu Malazgirt ovasıda karşı karşıya gelmişti. Doğu Roma ordusu klasik bir düzen almıştı ve büyük çoğunluğu merkezi kuvvetlerdi, Selçuklu ordusu ise üç farklı kanada bölünmüştü ve Sultan Alparslan merkeze kumandanlık yapıyordu. Savaşın başlamasıyla Sultan Alparslan merkezi kuvvetleriyle Roma ordusuna doğru saldırmaya başlamıştı. Böylelikle İmparator Romen bir grup piyade alayını Selçuklu ordusuna saldırması için gönderdi. Yaklaşık 1 saatlik bir çatışmanın sonunda Selçuklu ordusu geri çekilmeye başlamıştı. Bunu gören İmparator Romen tüm ordusuyla birlikte Selçuklu ordusunu kovalamaya başladı. Selçuklu ordusunun sadece merkezi kuvvetlerden oluşmadığını bilmiyorlardı.
Selçuklunun geri çekilmesi oldukça rahattı çünkü hafif zırhları sayesinde kolaylıkla hareket edebiliyordu. Fakat Roma ordusu ağır zırhları ve çok kalabalık olmaları nedeniyle zor hareket ediyorlardı. Bir anda Selçuklu ordusu geri çekilmeyi durdurdu ve Roma ordusuna saldırmaya başladı. Bu sırada sağ ve sol Selçuklu kuvvetleri de Roma ordusunu hilal şeklinde kıskaca almaya başladı. İmparator Romen ve ordusu tüm çevresinin Selçuklu tarafından sarıldığını görünce çok şaşırdılar ama onlar için daha kötü olan şey 20.000 kişilik paralı askerlerin taraf değiştirerek Roma ordusuna saldırması olmuştu. Paralı asker olan Tatarlar düşmanın Türkler olduğunu öğrenince Türklerin tarafına geçmişlerdi.
Bu sıralarda İmparator Romen de Türkler tarafından yakalanıp esir edilmişti. Komutanlarını kaybeden Roma ordusu daha fazla saldırılara dayanamadı ve savaş alanında kaçmaya başladılar. Böylelikle Selçuklular büyük bir zafer elde etmiş ve Anadolu’ya girmeyi başarmışlardı. Bu savaşın sonucunda Türkler yerel beylikler olarak Anadolu’ya girmiş ve bu çok değerli topraklarda hüküm sürmeye başlamışlardı. Sultan Alparslan ise bu büyük zaferden sonra ününe ün katmıştı ayrıca İmparator Romen’i de esir almayı da başarmıştı. Fakat Sultan Alparslan Romen’i esir etmesine rağmen birkaç gün sonra onu serbest bırakmış ve ülkesine gitmesine izin vermişti. İmparator Romen Doğu Roma sınırlarına ulaştığı zaman hain ilan edildiğini öğrendi ve Bizans tarafından yakalanarak öldürülmüştü.
Yorumlar